Metoda NDT-Bobath: fizjoterapia nie tylko niemowląt

Metoda NDT-Bobath początkowo wspomagała przede wszystkim terapię niemowląt i małych dzieci z zaburzeniami neurologicznymi lub rozwoju ruchowego. Z czasem jednak z powodzeniem zaczęto ją również stosować u pacjentów po udarach mózgu lub innych urazach mózgowo-czaszkowych.

Spis treści

1. Metoda NDT-Bobath: jak wygląda terapia?
2. Metoda NDT-Bobath z pomocą dorosłym

Metoda NDT-Bobath została stworzona przez małżeństwo – fizjoterapeutkę Bertę i jej męża neurologa Karela Bobath w latach 40-tych ubiegłego wieku. Na podstawie swoich obserwacji i doświadczeń doszli do przekonania, że dzieci ze zmianami w ośrodkowym układzie nerwowym bądź dysfunkcjami ruchowymi inaczej odbierają wrażenia czuciowe, a ich odruchy fizjologiczne nie są prawidłowe. Jednym z pierwszych niepokojących objawów u niemowlaków jest np. nietrzymanie głowy lub tylko częściowa kontrola nad mięśniami szyi i głowy. W późniejszym okresie może też dojść do asymetrycznego układania ciała oraz nadmiernego prostowania lub zginania kończyn. Rehabilitacja w takim przypadku polega na odpowiednim stymulowaniu ciała małych pacjentów, by nauczyć właściwych reakcji odruchowych, ale też wpływa korzystnie na prawidłowe napięcie mięśniowe.

Metoda NDT-Bobath: jak wygląda terapia?

Przede wszystkim plan ćwiczeń ustalany jest indywidualnie w zależności od potrzeb. Fizjoterapeuta ćwiczy całe ciało dziecka, ale poszczególne elementy tej metody wprowadza powoli, spokojnie, nie na siłę, zapewniając maksimum poczucia bezpieczeństwa. Dziecko nie powinno płakać w trakcie zajęć - najlepiej jak odbywają się one godzinę po posiłku i nie w czasie zwyczajowej drzemki małego pacjenta. Na pewno na jego spokojne zachowanie ma wpływ fakt, że rehabilitacja odbywa się w obecności mamy lub taty. Nieodłączną częścią tej terapii jest bowiem współpraca na linii fizjoterapeuta-rodzice. Uczą się oni ćwiczeń (część z nich wykonuje się w trakcie normalnej pielęgnacji malucha) i kontynuują je w domu, co powoduje utrwalenie prawidłowych odruchów i przynosi świetne rezultaty. Oczekiwane usprawnienie ruchowe może nastąpić już po kilkunastu tygodniach, przy czym w miarę postępów pacjenta ćwiczenia są modyfikowane.

Metoda NDT-Bobath z pomocą dorosłym

Kolejne udoskonalanie metody NDT-Bobath zaowocowało tym, że zaczęto ją stosować również u dorosłych pacjentów, głównie po udarach mózgu lub innych urazach mózgowo-czaszkowych. Ćwiczenia zapobiegają utrwalaniu niekorzystnych zmian, jakie zaszły w ośrodkowym układzie nerwowym, w tym m.in. nadmiernemu napięciu mięśni. Ich celem jest stymulowanie ruchowo pacjenta, by w przyszłości mógł odzyskać przynajmniej częściową lub całkowitą samodzielność. Ponieważ fizjoterapeuta uczy jak postępować z chorym, ćwiczenia metodą NDT-Bobath można kontynuować w domu, dzięki czemu postępy w procesie rehabilitacji przebiegają szybciej i sprawniej.